ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ BRUCEPLOITATION
H κατηγορία ταινιών Bruceploitation είναι ένα υπό είδος των ταινιών πολεμικών τεχνών που εκμεταλλεύεται την εικόνα του Bruce Lee μέσω ηθοποιών που του μοιάζουν, ντύνονται, κινούνται και μάχονται όπως αυτός στις ταινίες του. Οι ταινίες αυτές άνθισαν λίγο μετά τον θάνατο του Bruce Lee, μερικές από τις οποίες κυκλοφόρησαν ακόμα και ως γνήσιες ταινίες του.
O Bruce Lee δεν ήταν μόνο ένα αστέρι του Χονγκ Κονγκ, με την διεθνή επιτυχία του "Enter the Dragon" απέκτησε δημοτικότητα παγκοσμίου φήμης με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ελκυστικότητα των ταινιών πολεμικών τεχνών στους κινηματογράφους του εξωτερικού. Η κινηματογραφική βιομηχανία του Χονγκ Κονγκ χρειάστηκε έναν αντικαταστάτη για τον Βruce Lee. Αρκετές από αυτές τις ταινίες είναι ψευδό βιογραφικές ταινίες του Bruce Lee, προϊόντα μυθοπλασίας που δεν έχουν κάποιο ενδιαφέρον για τους λάτρεις του Bruce Lee παρά μόνο για τους λάτρεις των πολεμικών τεχνών.
Oι ταινίες "καράτε", οι διάφοροι Μπρους και κάποιες αναμνήσεις από τις ταινίες "καράτε" και "bruceploitation"
Για εμένα αυτές οι ταινίες είναι αρκετά διασκεδαστικές και αν ο κύριος λόγος που δημιουργήθηκαν ήταν για να κερδοσκοπήσουν οι εταιρίες εκμεταλλευόμενοι την φήμη του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ, και αν για αρκετούς αυτές οι ταινίες αποτελούν προσβολή για τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ στην πραγματικότητα τον μυθοποιούν και τον μετατρέπουν σε έναν μυθικό σούπερ ήρωα. Νιώθω τυχερός που πρόλαβα αυτές τις ταινίες να τις δω στον κινηματογράφο πριν αρχίσω να τις βλέπω και να τις ξαναβλέπω λίγα χρόνια αργότερα στο βίντεο. Η πρώτη μου ταινία "καράτε", έτσι συνηθίζαμε να αποκαλούμε τις ταινίες κουνγκ-φου και πολεμικών τεχνών ήταν μία ταινία bruceploitation, "ΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΜΠΡΑΣ" (COBRA) με τον ινδονήσιο πρωταγωνιστή που για μένα τότε ήταν κινέζος και για πολλούς ακόμα και σήμερα, ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ γνωστό και ως ΣΤΗΒΕΝ ΛΗ. Την ταινία τότε που ήμουν έντεκα ετών την είδα στο θερινό κινηματογράφο της γειτονιάς μου "Κατερίνα" στην Ευγένεια του Κερατσινίου, που εδώ και αρκετά χρόνια είναι δημοτικός κινηματογράφος και έχει μετονομαστεί "Μάρθα Καραγιάννη", το καλοκαίρι του 1983. Την επόμενη χρονιά ακολούθησαν και άλλες ταινίες "καράτε" που τύχαινε οι περισσότερες να είναι bruceploitation, όπως "ΤΑ ΑΣΗΜΕΝΙΑ ΔΑΧΤΥΛΑ ΤΟΥ ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ" (BRUCE'S FINGERS), με πρωταγωνιστή σύμφωνα με τα γραφόμενα της αφίσας τον πραγματικό διάδοχο του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ, ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ. Στην πραγματικότητα πρωταγωνιστής δεν ήταν ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ αλλά ένας άλλος ΜΠΡΟΥΣ, ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ. Το παράδοξο της υπόθεσης ήταν ότι στην βιτρίνα του σινεμά "Κατερίνα" είχαν τοποθετηθεί δίπλα στην αφίσα και τις φωτογραφίες του "ΤΑ ΑΣΗΜΕΝΙΑ ΔΑΧΤΥΛΑ ΤΟΥ ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ" η αφίσα και οι φωτογραφίες του "καράτε" της επόμενης εβδομάδας (κάθε εβδομάδα έπαιζαν και ένα “καράτε”) που ήταν μία άλλη ταινία bruceploitation "ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΓΕΡΑΚΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ" (ENTER THE GAME OF DEATH) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ, κοιτώντας τις φωτογραφίες της μίας ταινίας που πρωταγωνιστούσε ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ έβλεπα τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ, κοιτώντας τις φωτογραφίες της άλλης ταινίας που υποτίθεται πρωταγωνιστούσε ο MΠΡΟΥΣ ΛΕΪ έβλεπα πάλι τον MΠΡΟΥΣ ΛΕ. Τελικά ποιος ήταν τι; ήμουν πολύ μικρός για να με βάζουν σε τέτοιους προβληματισμούς. Εκείνες τις εποχές περνούσαμε αρκετές ώρες έξω από τα σινεμά "μελετώντας" τις φωτογραφίες από τις ταινίες "καράτε" και λίγο αργότερα τις ταινίες "νίντζα". Ακολούθησαν τα καλοκαίρια στο "Κατερίνα" και άλλες ταινίες bruceploitation όπως: "O KΙΤΡΙΝΟΣ ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΚΤΥΠΑ ΣΤΗ ΔΥΣΗ" (BRUCE STRIKES BACK) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ, "ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ, ΤΩΡΑ ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ" (THE DRAGON LIVES) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ, "ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ ΤΟΥ ΤΖΙ ΚΙ ΝΤΟ" (BRUCE LEE’S SECRET) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ εναλλασσόμενες με άλλες ταινίες “καράτε” είτε με κοτσίδες (έτσι αποκαλούσαμε τις κλασικές ταινίες πολεμικών τεχνών π.χ του Shaw Brothers Studio) όπως "Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΑΟΛΙΝ" (SHAOLIN TEMPLE) με τον ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΤΣΙΑΝΓΚ και τον ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΦΟΥ ΣΕΝΓΚ (δεν θυμάμαι τον ελληνικό κινηματογραφικό τίτλο, ο τίτλος "Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΑΟΛΙΝ" είναι ο ελληνικός τίτλος του dvd από την audio visual) είτε ταινίες καράτε του ΤΖΑΚΥ ΤΣΑΝ όπως "ΤΟ ΧΕΡΙ ΠΟΥ ΤΣΑΚΙΖΕΙ ΚΟΚΚΑΛΑ" (SHAOLIN WOODEN MEN) και "ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΦΛΟΓΙΣΜΕΝΗ ΑΣΙΑ" (FANTASY MISSION FORCE).
Τους χειμώνες παρακολουθούσα ταινίες "καράτε" σε έναν άλλο κινηματογράφο το "Λουξ" στα Ταμπούρια του Κερατσινίου. Το "Λουξ" τους χειμώνες λειτουργούσε ως χειμερινός κινηματογράφος και τα καλοκαίρια με μία μετατροπή στην οροφή ως θερινός. Δυστυχώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια ο κινηματογράφος δεν υπάρχει και στη θέση του έχει κτιστεί ένα μικρό εμπορικό κέντρο με ένα κατάστημα αθλητικών ειδών το οποίο άνοιξε ο ιδιοκτήτης του "Λουξ" και στην γωνία ένα κατάστημα "Everest".
Στο "Λουξ" είδα ταινίες όπως "Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ" (RETURN OF BRUCE) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ, "Ο ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΤΙΓΡΗΣ ΤΣΑΚΙΖΕΙ ΤΟΝ ΑΓΡΙΟ ΤΑΥΡΟ" (CHALLENGE OF THE TIGER) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ και "Ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ΞΑΝΑΡΧΕΤΑΙ" (BRUCE LEE: THE STAR OF ALL STARS) με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ.
Στις περισσότερες ταινίες πολεμικών τεχνών άσχετα αν η ταινία είχε κάποια σχέση με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ή όχι, ο ελληνικός τίτλος είχε σχέση με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ, χαρακτηριστικά θυμάμαι μία ταινία που είχα δει εκείνα τα χρόνια στο "Κατερίνα" η οποία ήταν εποχής με σπαθιά και δεν είχε καμία σχέση με τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ούτε σε υπόθεση ούτε σε εποχή και στην αφίσα της ταινίας είχε φωτογραφία του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ από το "Ο ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΠΡΑΚΤΩΡ ΤΟΥ ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ" με ελληνικό τίτλο "300 ΑΜΑΖΟΝΕΣ ΣΤΙΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ" (δεν γνωρίζω τον αυθεντικό τίτλο της ταινίας).
Τις εποχές που παρακολουθούσαμε αυτές τις ταινίες στους κινηματογράφους επικρατούσε μία σύγχυση η οποία οφείλετε ίσως στο γεγονός ότι στις ταινίες αυτές πρωταγωνιστούσε ένας ΜΠΡΟΥΣ, και εκτός από τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ και τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ που τον παρουσίαζαν ως τον "πραγματικό διάδοχο του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ" ή καλύτερο από τον ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ, είχαν προστεθεί και άλλοι ΜΠΡΟΥΣ όπως ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ΓΙΑΝΓΚ και ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ ΓΙΑΝΓΚ.
Οι θεατές που παρακολουθούσαν αυτές τις ταινίες που ήταν και μόνιμοι θαμώνες ήταν κατά πλειοψηφία έφηβοι και νέοι άνδρες που συχνά νόμιζαν ότι στην οθόνη έβλεπαν τον αληθινό ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ή νόμιζαν ότι ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ ήταν ο αδελφός του ΜΠΡΟΥ ΛΗ, αυτού του είδους τα μπερδέματα ήταν παγκόσμιο φαινόμενο. Ακόμα και οι θεατές που γνώριζαν ότι δεν παρακολουθούν τον πραγματικό ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ ήταν σίγουροι ότι ο πρωταγωνιστής ήταν ανάλογου μεγέθους και τα ξεσπάσματα και χειροκροτήματα τους ήταν ανάλογα με αυτά στις γνήσιες ταινίες του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ.
Η σύγχυση που δημιούργησαν αυτές οι ταινίες τις οποίες έχουν παρακολουθήσει λίγο πολύ όλοι της γενιάς μου αλλά και οι μεγαλύτεροι από εμένα υπάρχει ακόμα και σήμερα. Πριν λίγα χρόνια μία Κυριακή είδα σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο στο Μοναστηράκι την αφίσα της πρώτης ταινίας πολεμικών τεχνών που είδα "ΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΜΠΡΑΣ" κρεμασμένη σε ψηλό και εμφανές σημείο του καταστήματος, εντύπωση μου έκανε το ότι όταν είπα στον ιδιοκτήτη του καταστήματος ότι θέλω να την αγοράσω και ενώ στην αφίσα μαζί με τον τίτλο είναι γραμμένο και το όνομα του πρωταγωνιστή "ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΪ", ο ιδιοκτήτης είπε σε έναν υπάλληλο να κατεβάσει τον "ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ".
Τα επόμενα χρόνια τις ταινίες "καράτε" τις απολάμβανα στο βίντεο του σπιτιού μου, όπου είδα και την πρώτη μου ταινία ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ, "ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ" (GAME OF DEATH) την οποία μου την αγόρασε ο πατέρας μου από το video club και δισκάδικο του κ. Ψωμιάδη το οποίο ήταν τότε ένα από τα μεγαλύτερα στο Κερατσίνι. Μέχρι τότε δεν είχε τύχει να δω αυθεντική ταινία του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ στον κινηματογράφο, αυτό συνέβη γιατί αν και τότε οι ίδιες ταινίες έπαιζαν και ξανά έπαιζαν, την θέση των μόλις τεσσάρων ταινιών του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ είχαν πάρει οι δεκάδες ταινίες των ΜΠΡΟΥΣ ΛΑΪ, ΜΠΡΟΥΣ ΛΕ, ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΊ, ΜΠΡΟΥΣ ΛΕΟΥΝΓΚ και πολλών άλλων ΜΠΡΟΥΣ. Λίγο αργότερα και αυτές οι ταινίες άρχισαν να μειώνονται αφού την θέση τους πήραν οι νέου είδους αστυνομικές κωμωδίες του ΤΖΑΚΥ ΤΣΑΝ, οι ταινίες νίντζα με τον ΣΟ ΚΟΖΟΥΚΙ και τον ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΧΑΡΙΣΟΝ και οι ταινίες με τον ΖΑΝ ΚΛΩΝΤ ΒΑΝ ΝΤΑΜ και τον ΤΣΑΚ ΝΟΡΙΣ.
ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ είδα στον κινηματογράφο "Κατερίνα" λίγο πριν αρχίσουν να κλείνουν οι κινηματογράφοι και να ανοίγουν όλο και περισσότερα video club, ήταν "Ο ΚΙΤΡΙΝΟΣ ΠΡΑΚΤΩΡ ΤΟΥ ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ" (ENTER THE DRAGON) σε μία επανέκδοση.
Στο βίντεο του σπιτιού μου παρακολουθώντας την κάθε ταινία όσες φορές ήθελα, αυτές που είχα δει πριν στον κινηματογράφο και αυτές που δεν πρόλαβα να δω αφού σχεδόν όλες είχαν κυκλοφορήσει σε βιντεοκασέτες ανακάλυψα ότι μία ταινία στο βίντεο έχανε αισθητά ένα μεγάλο κομμάτι από την μαγεία της σε σύγκριση με τον κινηματογράφο. Αυτό οφείλεται στο ότι εκτός από το ότι δεν υπάρχει σύγκριση στην εικόνα μίας οθόνης κινηματογράφου από μηχανή που προβάλει φιλμ 35 mm έστω της εποχής της δεκαετίας του 1980 με την εικόνα μίας κασέτας VHS από ένα video player που την αναπαράγει σε μία οθόνη μίας τηλεόρασης του 1980, αλλά και στο ότι οι πλειοψηφία των ταινιών πολεμικών τεχνών εκτός των ταινιών του ΜΠΡΟΥΣ ΛΗ που κυκλοφόρησαν από αξιοπρεπείς εταιρίες όπως η Home Video Hellas και η Warner Home Video, κυκλοφόρησαν από φτηνιάρικες εταιρίες που στήθηκαν ευκαιριακά για να κερδοσκοπήσουν λόγο της άνθισης των video club. Στις περισσότερες ταινίες η μεταφορά έχει γίνει με βιντεοσκόπηση από απλή βιντεοκάμερα στην οθόνη κινηματογράφου ενώ προβάλλεται η ταινία. Το αποτέλεσμα είναι οι ταινίες στις κασέτες να είναι πολύ χαμηλής ποιότητας, σκοτεινές και να λείπει σημαντικό κομμάτι της εικόνας από τα άκρα.
